اتوآنالایزر، ترکیب‌های شیمیایی خون را اندازه گرفته و روی نمودار، نمایش می‌دهد. این کار به وسیله مخلوط کردن، واکنش معرف و اندازه گیری رنگ سنجی در حضور جریان مداوم انجام می‌شود. اساس سنجش‌های این دستگاه اسپکتروفتومتری است بدین ترتیب که پس از جداسازی سرم خون، معرف مورد نظر (برای سنجش هر ترکیبی که باید سنجش شود بطور مثال قند خون) به سرم اضافه می‌شود و ترکیب نهایی به رنگ خاص درمی آید با توجه به قانون بییر مبنی بر جذب انتخابی نور توسط مواد مختلف، نوری با رنگ مکمل رنگ ترکیب نهایی را از آن عبور داده و میزان جذب نور را اندازه گیری می‌کند سپس آن را با میزان جذب نور استاندارد مقایسه و به نسبت آن مقدار ترکیب مورد نظر را با عدد اعلام می کند. تقسيم بندي اتوآنالايزرهاي بيوشيمي براساس روش قرائت تست ها:

Batch Analyzer

در اين اتوآنالايزر قرائت به صورت تست به تست انجام شده و نتايج نيز به همين صورت نشان داده مي شود. سرعت قرائت تست ها در اين نوع آنالايزرها بين 40 الي 80 تست در ساعت است.

‏Multibatch Analyzer

در اين اتوآنالايزرها  قرائت در حالت عادي به صورت تست به تست انجام مي شود، ولي امكان تعريف اجراي چند تست مختلف براي يك نمونه و به صورت متوالي نيز وجود دارد كه در اين صورت بايد از قسمت اورژانس يا برنامه ‏Stat‏ دستگاه استفاده کرد. همچنين در اين اتوآنالايزرها دستيابي به نتايج به هر دو صورت يعني تست به تست يا بيمار به بيمار امكان پذير است.‏ سرعت اين اتوآنالايزرها معمولا بين 80 الي 240 تست در ساعت است.

‏Random Access Analyzer‏ ‏

‏در اين اتوآنالايزرها مي توان در هر زمان و براي نمونه، تست مورد نظر را انتخاب و اجرا كرد. حال آنكه رعايت هيچ گونه ترتيبي اجباري نيست. سرعت اين اتوآنالايزرها بين 100 الي 600 تست در ساعت است.

روش هاي اندازه گيري:

روش فتومتري: براي اندازه گيري به روش فتومتري به يك منبع نور، وسيله جدا كننده طيف مورد نظر و يك آشكار ساز نياز است. هر دستگاه اتوآنالايزر از دو قسمت مشخص سخت افزار و نرم افزار تشكيل شده است. قدرت، كارايي و سادگي كار با هر دستگاه اتوآنالايزر ارتباط تنگاتنگي با نرم افزار آن دارد. منبع نور به كار رفته در دستگاه هاي آنالايزر مي تواند لامپ هاي تنگستن، هالوژن، كوارتر، دوتريوم، جيوه يا ليزر باشد. براي جداسازي طيف مورد نظر از فيلترهاي تداخلي نوري استفاده مي شود. اين فيلترها معمولا داراي پيك عبوري 30 تا 80 درصد پهناي باند 5 تا 15 درصد است. دراتوآنالايزرها اين فيلترهاي نوري در چرخ فيلتر ‏‎(Filter Wheel)‎‏ قرار داده شده اند و فيلتر مورد نظر در زمان مناسب توسط نرم افزاري سيستم در محل عبور نور قرار مي گيرد.

فتومتري انعكاسي: دراين روش نور منعكس شده اندازه گيري مي شود اجزاي اين سيستم همانند اجزاي سيستم فتومتري است و معمولا در اتوآنالايزرهايي كه از معرف هاي ‏‎(Reagents)‎‏ خشك استفاده مي كنند، به كار مي رود. فلوروسانس، ساطع شدن پرتوهاي الكترومغناطيسي حاصل از ماده اي است كه توسط يك منبع تشعشعي ديگر تحريك شده است. شدت نور ساطع شده (فلورسنت) رابطه مستقيم با غلظت ماده تحريك شده دارد.
‏   
فلورومتري: در اتوماسيون و روش هاي سنجش ايمني كاربرد زيادي دارد. حساسيت آن هزار برابر بيشتر از روش هاي اسپكتروفتومتري است، اما تداخل زمينه اي ناشي از فلورسانس سرم مي تواند مشكل ساز باشد. هر چند اين مشكل را مي توان با انتخاب فيلترهاي مناسب براي جداسازي طيف مورد نظر و نيز با انتخاب رنگ فلورسنتي كه طيف تشعشعي آن از طيف مواد تداخلي متفاوت باشد، حل كرد.

كدورت سنجي يا نفلومتري: براي اندازه گيري كمي و كيفي رسوب حاصل از واكنش آنتي ژن آنتي بادي به كار مي رود.

‏ISE: تعداد زيادي از روش هاي الكتروشيميايي در اتوآنالايزرها به كار مي روند. كه رايج ترين آنها الكتروديون انتخابي يا ‏‎(ISE)‎‏ ‏Electrode‏ ‏Selective ‎‏ ‏Ion‏ است.

قسمتهای دستگاه

قسمت‌های مختلف این سیستم را که در تمام دستگاه مشترک است به قرار زیر است:

نمونه گیر: این بخش، نمونه‌ها، استانداردها و محلول‌های شسته شده را به سیستم اتوآنالایزر، آسپیره می‌کند.

پمپ متناسب کننده و لوله چند سوراخه: نمونه‌ها را با معرف‌ها، مخلوط می‌کند. همچنین مایعات را به نسبت‌های دقیق به ماژول‌های دیگر پمپ می‌کند.

دیالیز کننده: یک غشاء نیمه تراوا است که امکان عبور انتخابی مواد را فراهم می‌آورد.

حمام داغ: مایعات را به صورت مداوم در درجه حرارت مورد نظر جهت پیشرفت رنگ، نگه می‌دارد.

رنگ سنج: تغییرات در چگالی نوری جریان مایعی را که در یک لوله جاری می‌شود مانیتور می‌کند. شدت‌های رنگ (چگالی نوری) که متناسب با غلظت ماده ‌است، به ولتاژ الکتریکی تبدیل می‌شود.

ثبات: سیگنال الکتریکی، چگالی نوری از یک رنگ سنج به یک نمایشگر گرافیکی روی یک چارت متحرک تبدیل می‌کند.

نگهداری

نگهداری اتوآنالایزر، شامل تنظیم کالیبراسیون مداوم است. بیشتر مشکلات، مکانیکی (لوله‌ها، قسمت‌های پمپ متحرک) و الکتریکی (موتورها و سوئیچ‌ها) است. ایرادهای الکتریکی اندک است. سرویس و تعمیر این پیچیده و مستلزم گذراندن دوره‌های تعمیر و نگهداری است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: